Η λεϊσμανίαση ή Κάλα Αζάρ (Καλαζάρ) είναι λοιμώδης νόσος που παίρνει το όνομά της από το πρωτόζωο που τη προκαλεί. Μεταδίδεται στους σκύλους από το δήγμα (τσίμπημα) της φλεβοτόμου σκνίπας που φέρει το πρωτόζωο του γένους λεϊσμάνια. Η σκνίπα αυτή ευδοκιμεί στη Μεσόγειο και είναι μικροσκοπική και σχεδόν απαρατήρητη στο μάτι. Η εμφάνιση της σκνίπας ξεκινά κατά τον πρώτο ανοιξιάτικο μήνα, το Μάρτιο και συνεχίζει να παρατηρείται για όλο το διάστημα που το κλίμα είναι ζεστό, μέχρι και τον Οκτώβριο. Οι ώρες κατά τις οποίες είναι πιθανό να τσιμπηθεί το σκυλάκι σας, είναι από το σούρουπο μέχρι το ξημέρωμα.
Το είδος λεϊσμάνια ντονοβάνι που ευδοκιμεί στην Ελλάδα προσβάλει τα ζωτικά όργανα του ζώου, όπως το ήπαρ, ο σπλήνας και οι νεφροί. Στο 90% των κρουσμάτων υπάρχει όμως και δερματική εμπλοκή. Εάν μείνει αθεράπευτη η λεϊσμανίαση είναι θανατηφόρος, ωστόσο ένα 10 με 20% των περιστατικών αυτοϊάται. Η λεϊσμανίαση είναι μία πολυσυστημική νόσος που μπορεί να βλάψει όλα τα ζωτικά όργανα και ο θάνατος συνήθως επέρχεται από νεφρική ανεπάρκεια.
Η πρόληψη μπορεί να γίνει με διάφορες μεθόδους και είναι πολύ σημαντικό να μεριμνάται καθώς στη χώρα μας η νόσος είναι εξαιρετικά κοινή, με πολλά σκυλάκια να νοσούν και 2η ή και 3η φορά. Μην αμελείτε τη χρήση αντιπαρασιτικού κολάρου με την ουσία δελταμεθρίνη και της ειδικής αμπούλας κάθε μήνα, στον αυχένα του ζώου, που να περιέχει την εντομοκτόνο ουσία περμεθρίνη. Συστήνεται το ζώο να μην κοιμάται σε εξωτερικούς χώρους ή, αν αυτό συμβαίνει, το μέρος όπου κοιμούνται να είναι καθαρό χωρίς σκουπίδια ή λιμνάζοντα ύδατα που προσελκύουν έντομα και ευνοούν την αναπαραγωγή τους. Η σκνίπα είναι ενεργή κατά τις νυχτερινές ώρες, γ ι’ αυτό μπορείτε να αποφύγετε να βγάζετε το σκυλάκι σας βόλτα αυτές τις ώρες. Μπορεί επίσης ο σκύλος να εμβολιαστεί κατά του Καλαζάρ με εμβόλιο που περιέχει πρωτεΐνες του παράσιτου, ώστε να προάγει τη παραγωγή αντισωμάτων. Ο προληπτικός εμβολιασμός με το εμβόλιο CaniLeash γίνεται σε τρεις δόσεις και επαναλαμβάνεται αναμνηστική δόση κάθε χρόνο. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για την ηλικία του σκύλου, τα διαστήματα που πρέπει να μεσολαβούν από εμβολιασμό σε εμβολιασμό και τις απαραίτητες προληπτικές αιματολογικές εξετάσεις.
Η λεϊσμανίαση απαιτεί άμεση θεραπεία η οποία μπορεί να γίνει με χορήγηση ενέσιμων φαρμάκων, χαπιών ή σιρόπι. Στοχεύει στη συμπτωματική ανακούφιση του ζώου, λόγω όμως της νεφροτοξικότητας των φαρμάκων, σε χρόνιες καταστάσεις όπου έχουν πληγεί τα νεφρά και το ήπαρ, θα πρέπει δυστυχώς να σκεφτείτε την ευθανασία, καθώς η πρόγνωση δεν είναι ενθαρρυντική. Η αντιμετώπιση της λεϊσμανίασης δεν είναι όσο ακριβή ήταν κάποτε, γι’ αυτό, πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αγωγή σας συστήσει ο γιατρός σας, συζητήστε τις επιλογές σας, για παράδειγμα το leisguard κοστίζει 21.50 στα 60 ml και έχει μειώσει το κόστος αντιμετώπισης στο 1/3. Μετά την ολοκλήρωση του κύκλου θεραπείας θα πρέπει να ελεγχθούν τα επίπεδα του παράσιτου στο αίμα και να διατηρηθούν χαμηλά, καθώς είναι εξαιρετικά απίθανο να επιτευχθεί πλήρης ίαση του ζώου. Έλεγχος των επιπέδων αυτών πρέπει να γίνεται κάθε έξι μήνες αρχικά και κάθε χρόνο αργότερα, κυρίως κατά τους πρώτους φθινοπωρινούς μήνες.
Είναι σημαντικό να μεριμνήσετε από τα πρώτα σημάδια που μαρτυρούν πως το ζώο νοσεί, αλλά δυστυχώς πολλά σκυλάκια θα παραμείνουν ασυμπτωματικοί φορείς για μεγάλο διάστημα, μηνών ή και έτους, γι’ αυτό και μπορεί να γίνει προληπτικός αιματολογικός έλεγχος κάθε Σεπτέμβρη. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι, η απώλεια βάρους, ο πυρετός, ο εμετός, η διάρροια, η μειωμένη ανοχή στην άσκηση και η κόπωση. Η νόσος Καλαζάρ προσβάλει σχεδόν πάντα το δέρμα με πιο κοινά σημεία την αποφολιδωτική δερματίτιδα, τα έλκη και άλλες δερματικές διαταραχές στη περιοχή των ματιών και των αυτιών καθώς και η υπερκεράτωση του δέρματος στις πατούσες και τη μύτη. Η νόσος μπορεί επίσης να πλήξει τα μάτια και τις αρθρώσεις.
